Milinda

Zinweb 3 december 2014

Een westerse zenboeddhist mengt zich in het debat over de vraag naar het bestaan en de aard van God. De Engelse titel ‘There is no God and he is always with you’ maakt meteen duidelijk dat Warner zijn boek geschreven heeft in de lijn van ‘Geloven in een God die niet bestaat’ van dominee Klaas Hendriks en ‘Wat doe ik hier in godsnaam’ van dominee Carel ter Linden. Een recensie door Tanja van Leeuwen

Een westerse zenopvatting van God
Zoals de schrijver zelf aangeeft, cirkelt dit boek rond zijn zenopvatting van God.  Zijn uitgangspunt hierbij is dat geen enkel idee dat iemand over God heeft, bestaat. Al onze beelden zijn zelfbedachte beelden, omdat God voorbij gaat aan elk verstandelijk concept. Tegelijk is er iets onbeschrijflijks en krachtigs ‘wat de diepste kern vormt van alles wat is en niet is, en het heeft jou gemaakt’.

Waarom Warner het woord God gebruikt
Warner wil graag het woord God in de westerse boeddhistische dialoog introduceren. Zenboeddhisten gebruiken woorden als satori, kensho en verlichting. Verlichting of transformatie riekt volgens Warner te veel naar iets wat je door middel van een methode of seminar kunt eigen maken. God ontmoeten verwijst naar iets dat veel groter en moeilijker is. God is voor hem het meest ongrijpbare en onbegrijpelijke woord om het mysterie van het bestaan mee aan te duiden. God is.

Vorm is leegte en leegte is vorm
De Hart-Soetra van het zenboeddhisme is: vorm is leegte en leegte is vorm. Warner verbindt deze kerntekst met zijn visie op God. Kunnen we iets alleen maar begrijpen als we er een naam aan geven en er een uitleg aan verbinden? Hij omschrijft geloof als genoeg vertrouwen hebben om te accepteren dat er belangrijke dingen zijn, die waar en belangrijk zijn en die we toch niet kunnen bevatten. Dubbelzinnigheid zit in de structuur van het universum ingeweven.
Warner komt tot de conclusie dat er uiteindelijk niets over God valt te zeggen, maar ook dat wij mensen manifestaties van God zijn. We hebben het besef nodig dat het universum waarin we leven, net als wij, de uitdrukking is van het leven zelf. Daar ligt een opdracht te wachten.

God en nog veel meer
Het boeiende van dit boek van Brad Warner is zijn gestoei met begrippen en concepten. Het gaat niet alleen over God, maar ook over tijd, een leven na dit leven en waarheid. Ik geniet van de manier waarop hij enerzijds alles open houdt en anderzijds een basisgevoel van zekerheid uitstraalt.

Hij noemt zijn boek zelf geen gemakkelijke kost. Gelukkig maar. Dit maakt zijn zoeken naar woorden en zijn tastende omschrijvingen authentieker. Dat hij in een van zijn voorbeelden spreekt over Johannes Paulus III in plaats van Johannes Paulus II zou in een volgende druk verbeterd moeten worden. Dit doet echter niets af aan een mooie zenboeddhistische bijdrage aan denken over God.

Tanja van Leeuwen

Zinweb: link naar artikel